Thursday, June 5, 2025

### **थायलंडमधील माझी प्रव्रज्या (Ordination Journey in Thailand)**


मी **मे महिन्याच्या सुरुवातीला थायलंडमध्ये आलो**. माझे उद्दिष्ट हो
### **थायलंडमधील माझी प्रव्रज्या (Ordination Journey in Thailand)**
मी **मे महिन्याच्या सुरुवातीला थायलंडमध्ये आलो**. माझे उद्दिष्ट होते **अजहान चाह परंपरेतल्या मेत्तागिरी वन विहार (Mettagiri Forest Monastery) मध्ये भिक्खू होणे**. **चियांग माईमध्ये ७-दिवसीय ध्यान शिबिर** पूर्ण केल्यानंतर, मी **मेत्तागिरीला बिनसूचना पोहोचलो**, पण दुर्दैवाने **विहार ७ दिवसांसाठी बंद** होता. म्हणून त्यांनी मला **वाट प्रा नुआ (Wat Pra Nuea)** या दुसऱ्या विहारात राहण्याची सोय केली.  

मी **वाट प्रा नुआ विहारात** काही दिवस घालवले. तेथे फक्त **दोन भिक्खू** राहतात—**आचार्य अजहान उदित** आणि आणखी एक भिक्खू. **दुसऱ्या दिवशी, पिंडपात (भिक्षाटन)** करताना आम्ही **१ किमी चाललो**. फक्त **काही घरांनीच अन्न दान** केले. मला वाटले, **आज फक्त भात आणि आंब्यावरच समाधान करावे लागेल**. मला **आचार्य जिया यांची कथा आठवली**, की कधी कधी त्यांना फक्त **भात आणि केळी** मिळायचे. पण **विहारात परतल्यावर ३० मिनिटांतच**, गृहस्थ भक्तांनी **अधिक अन्न आणून टेबल लावले** आणि भिक्खूंना वाढले.  

**छोट्या गावातील लोक भिक्खूंना किती श्रद्धेने पाठबळ देतात**, हे पाहून मी **आश्चर्यचकित झालो**.  

त्या **७ दिवसांदरम्यान**, आचार्य मला **चंथाबुरी प्रांतातील दुसऱ्या विहारात** घेऊन गेले. **दोन दिवसांनंतर, १९ मे दुपारी आम्ही परतलो**. मी **मेत्तागिरीतील भारतीय भिक्खू वेण. जोतिधम्मो यांना** सांगितले, की **२० मे दुपारी मी येईन**. पण त्यांनी **१९ मे रोजीच मला घेऊन जाण्याचा आग्रह धरला**. मी **मन खुले ठेवून** त्यांच्याबरोबर गेलो.  

वाटेत, त्यांनी **लगेच उद्या श्रमणेर (नवीन भिक्खू) होण्याचा सल्ला** दिला, कारण **उपाध्याय (Ordination करणारे वरिष्ठ भिक्खू)** मेत्तागिरीला भेट देणार होते. (**थायलंडमध्ये, फक्त संघराजाने नियुक्त केलेला उपाध्यायच श्रमणेर किंवा भिक्खू ऑर्डिनेशन देऊ शकतो. प्रत्येक प्रांतात फक्त एकच उपाध्याय असतो, क्वचित अपवाद वगळता.**)  

सुरुवातीला मला **घाईघाईत निर्णय घेण्यास संकोच वाटला**, पण मी **"धम्म जसे घडेल तसे होऊ देतो"** अशा भावनेने मान्य केले.  

**सकाळी ६ वाजता**, **वेण. जोतिधम्मो यांनी** माझ्या कुटीमध्ये येऊन **माझे डोके मुंडन केले**. **७ वाजता नाश्त्यापूर्वी**, मी **वेण. जरस यांच्याकडून आनगारिक ८ शील (थाई भाषेत 'पचाओ') घेतली**.  

**९ वाजता जेवणानंतर**, मी **उपाध्याय वेण. धम्मवुत्तो यांच्याकडून श्रमणेर झालो**.  

**संपूर्ण दिवसभर** मी **चीवर योग्य रीतीने नेसायचा प्रयत्न** करत होतो—**आजही मला यश आलेले नाही! 😊**  

**२१ मे रोजी**, माझा **पहिला पूर्ण दिवस भिक्खू म्हणून**. **५:१५ वाजता**, आम्ही **पायाती ६ किमी चालत** भिक्षाटनाला गेलो. **चीवर व्यवस्थित ठेवत भिक्षा स्वीकारणे** खूप आव्हानात्मक होते. **वेण. जोतिधम्मो आणि आचार्य वेण. जरस यांच्या मदतीने** मी **पहिल्या दिवशी भिक्षाटन व्यवस्थित केले**.  

**आता ९ दिवस झाले**. **दररोज भिक्षाटन करताना**, मी **मनात दात्यांना आशीर्वाद देतो** (वन भिक्खू मोठ्यावर आशीर्वाद चालू करत नाहीत—फक्त अन्न स्वीकारतात, लोक नमस्कार करतात आणि आम्ही पुढे जातो).  

**६०+ वर्षीय वृद्ध, शाळकरी मुले—सर्वजण सकाळी लवकर उठून अन्नदान देतात**. आम्ही जाण्यापूर्वी, **काही लोक रस्त्यावरचे दगड-काच साफ करतात**, जेणेकरून आमच्या चालण्यास सोय होईल.  

या विहारात **फक्त ४ भिक्खू** आहेत, पण **भिक्खू आणि गृहस्थ यांच्यातील सहकार्य आणि धम्मबंध** खूप छान आहे. **ते सरकारची वाट पाहत नाहीत, ते स्वतःच रस्ते साफ करतात**—आमच्यासाठी आणि नंतर स्वतःच्या वापरासाठी.  

**वन भिक्खू म्हणून**, आम्ही **किमान सामग्रीवर** जगतो:  
- **२ वरचे चीवर, २ खालचे चीवर**  
- **१ बाह्य चीवर, १ संघाती (दुहेरी चीवर), १ भिक्षापात्र**  

आमच्या **कुटींमध्ये वीज नसते**. **फक्त धम्म हॉल आणि डायनिंग हॉल (गृहस्थांसाठी बांधलेले) येथे वीज वापरली जाते**. लोक **बॉटल्ड पाणी दान करतात**, पण आम्ही **फिल्टर केलेले पाणी वापरतो**. बॉटल्स **विशेष प्रसंगी (वेसाख, कथिना) गृहस्थांसाठी राखून ठेवतो**.  

**३० मे रोजी**, मी **उपसंपदा (पूर्ण भिक्खू ऑर्डिनेशन)** घेतले आणि **संघात सामील झालो**.  

ऑर्डिनेशनसाठी आम्ही **दुसऱ्या विहारात** गेलो, जिथे **आचार्यांना 'अजहान थाई/ताई' असे संबोधतात**. **५-६ विहारांतील १८ भिक्खू** आणि **१०-१५ गृहस्थ शिष्य** हजर होते.  

**उपोसथ/उपसंपदा समारंभ** एका **तळ्यावरील ड्रॅगन-एंट्रन्स असलेल्या बोट हॉलमध्ये** झाला. मला वाटले, **"मी पृथ्वी, पाणी आणि आकाशाच्या मध्यभागी प्रव्रज्या घेत आहे!" 😊**  

काही क्षणी मी **भावुक झालो**, पण मी **स्वतःवर नियंत्रण ठेवले**. ऑर्डिनेशननंतर, **आचार्य अजहान जरस म्हणाले, "संघात स्वागत आहे!"**  

विहारात परतल्यावर, **वेण. जोतिधम्मो यांनी** मला **चीवरांचे अधिठ्ठान (निश्चय) घेण्यास सांगितले**. **एक छोटी पाठ केली जाते, ज्यामध्ये आपण वापरणारे चीवर चिन्हांकित करतो आणि निश्चय करतो की आपण फक्त हेच चीवर वापरू. याखेरीज काहीही स्वीकारणार नाही.**  

आता, **भिक्खू म्हणून**, मी **वेण. जोतिधम्मो यांच्या मदतीने विनय नियम शिकत आहे**. **बुद्धांनी दिलेले २२७ नियम** हे **शांततेने जगण्यासाठी आणि आंतरिक शांतीसाठी** आहेत. **त्यांच्या मदतीशिवाय**, मी **भिक्खू होऊ शकलो नसतो** आणि नवीन वातावरणात **सहज होणे कठीण झाले असते**.  

**भारताबाहेर भिक्खू होणे सहसा २ वर्षे लागते**, पण **माझ्या पुण्याईमुळे**, सर्व काही **फक्त १० दिवसांत** पूर्ण झाले!  

**आचार्य वेण. जरस** **स्वतः उदाहरण देऊन शिकवतात—कोणत्याही जबरदस्तीशिवाय**. **पहिल्या दिवशी** त्यांनी सांगितले, **"आपण कामे विभागू. ४ वाजता डायनिंग हॉल साफ करा आणि वेळ असेल तर मार्ग साफ करा."**  

**४ वाजता ते स्वतः झाडू घेऊन मार्ग साफ करायला लागतात—मी सामील झालो तर चांगले, नाहीतर ते एकटेच करतात**. एकदा मी **डायनिंग हॉलचा कॉरिडॉर साफ करणे चुकवले**, तेव्हा त्यांनी **कोळ्याचे जाळे पाहिले आणि संध्याकाळी चहानंतर स्वतः साफ केले**. मला **थोडीशी लाज वाटली**, म्हणून आता मी **माझ्या कृतींबाबत अधिक सजग आहे**.  

**भारतीय बौद्ध (किंवा बुद्ध शिकवणीचे अनुयायी) यांनी किमान २ महिने वन परंपरेत प्रव्रज्या घ्यावी**, असे मला वाटते. यामुळे **विनय नियम केवळ पुस्तकी शिकायला मिळत नाहीत, तर प्रत्यक्ष अनुभवता येतात**. **गृहस्थ जीवनात परतल्यावर**, तुम्ही **वन भिक्खूंना अधिक चांगल्या पद्धतीने मदत करू शकता** आणि **सेवेच्या माध्यमातून पुण्य मिळवू शकता**.  

**महाराष्ट्रातील** ज्यांना **किमान १ महिन्यासाठी प्रव्रज्या** हवी आहे आणि ते **गांभीर्याने विचार करतात**, त्यांच्यासाठी हे विहार **शिक्षण आणि अनुभवासाठी उत्तम** आहे. **वेण. जरस** यांनी **२ वर्षांपूर्वी अजहान जयसारो यांच्यासमवेत अमरावती ते औरंगाबाद येथे थुडोंग (पदयात्रा)** केली होती. त्यामुळे त्यांना **भारतीयांबद्दल (विशेषतः महाराष्ट्रीयांबद्दल) जवळिका वाटते** आणि ते **भारतीयांना थोड्या काळासाठी प्रव्रज्या देतात**.  

जे **मला वैयक्तिकरित्या ओळखत नाहीत**, पण **प्रव्रज्या करू इच्छितात**, त्यांनी **प्रथम**:  
1. **३० दिवसांची विपस्सना कोर्स** पूर्ण करावी.  
2. **१ महिन्यापेक्षा जास्त काळ विपस्सना केंद्रात सेवा करावी (८ शीलांचे पालन करत)**.  

**भिक्खू होण्यानंतर, यौन दुराचार आणि चोरी हे गंभीर अपराध** आहेत. म्हणून **फक्त जे या नियमांचे पालन करू शकतात, त्यांनीच भिक्खू जीवन अनुभवण्याचा प्रयत्न करावा**.ते **अजहान चाह परंपरेतल्या मेत्तागिरी वन विहार (Mettagiri Forest Monastery) मध्ये भिक्खू होणे**. **चियांग माईमध्ये ७-दिवसीय ध्यान शिबिर** पूर्ण केल्यानंतर, मी **मेत्तागिरीला बिनसूचना पोहोचलो**, पण दुर्दैवाने **विहार ७ दिवसांसाठी बंद** होता. म्हणून त्यांनी मला **वाट प्रा नुआ (Wat Pra Nuea)** या दुसऱ्या विहारात राहण्याची सोय केली.  

मी **वाट प्रा नुआ विहारात** काही दिवस घालवले. तेथे फक्त **दोन भिक्खू** राहतात—**आचार्य अजहान उदित** आणि आणखी एक भिक्खू. **दुसऱ्या दिवशी, पिंडपात (भिक्षाटन)** करताना आम्ही **१ किमी चाललो**. फक्त **काही घरांनीच अन्न दान** केले. मला वाटले, **आज फक्त भात आणि आंब्यावरच समाधान करावे लागेल**. मला **आचार्य जिया यांची कथा आठवली**, की कधी कधी त्यांना फक्त **भात आणि केळी** मिळायचे. पण **विहारात परतल्यावर ३० मिनिटांतच**, गृहस्थ भक्तांनी **अधिक अन्न आणून टेबल लावले** आणि भिक्खूंना वाढले.  

**छोट्या गावातील लोक भिक्खूंना किती श्रद्धेने पाठबळ देतात**, हे पाहून मी **आश्चर्यचकित झालो**.  

त्या **७ दिवसांदरम्यान**, आचार्य मला **चंथाबुरी प्रांतातील दुसऱ्या विहारात** घेऊन गेले. **दोन दिवसांनंतर, १९ मे दुपारी आम्ही परतलो**. मी **मेत्तागिरीतील भारतीय भिक्खू वेण. जोतिधम्मो यांना** सांगितले, की **२० मे दुपारी मी येईन**. पण त्यांनी **१९ मे रोजीच मला घेऊन जाण्याचा आग्रह धरला**. मी **मन खुले ठेवून** त्यांच्याबरोबर गेलो.  

वाटेत, त्यांनी **लगेच उद्या श्रमणेर (नवीन भिक्खू) होण्याचा सल्ला** दिला, कारण **उपाध्याय (Ordination करणारे वरिष्ठ भिक्खू)** मेत्तागिरीला भेट देणार होते. (**थायलंडमध्ये, फक्त संघराजाने नियुक्त केलेला उपाध्यायच श्रमणेर किंवा भिक्खू ऑर्डिनेशन देऊ शकतो. प्रत्येक प्रांतात फक्त एकच उपाध्याय असतो, क्वचित अपवाद वगळता.**)  

सुरुवातीला मला **घाईघाईत निर्णय घेण्यास संकोच वाटला**, पण मी **"धम्म जसे घडेल तसे होऊ देतो"** अशा भावनेने मान्य केले.  

**सकाळी ६ वाजता**, **वेण. जोतिधम्मो यांनी** माझ्या कुटीमध्ये येऊन **माझे डोके मुंडन केले**. **७ वाजता नाश्त्यापूर्वी**, मी **वेण. जरस यांच्याकडून आनगारिक ८ शील (थाई भाषेत 'पचाओ') घेतली**.  

**९ वाजता जेवणानंतर**, मी **उपाध्याय वेण. धम्मवुत्तो यांच्याकडून श्रमणेर झालो**.  

**संपूर्ण दिवसभर** मी **चीवर योग्य रीतीने नेसायचा प्रयत्न** करत होतो—**आजही मला यश आलेले नाही! 😊**  

**२१ मे रोजी**, माझा **पहिला पूर्ण दिवस भिक्खू म्हणून**. **५:१५ वाजता**, आम्ही **पायाती ६ किमी चालत** भिक्षाटनाला गेलो. **चीवर व्यवस्थित ठेवत भिक्षा स्वीकारणे** खूप आव्हानात्मक होते. **वेण. जोतिधम्मो आणि आचार्य वेण. जरस यांच्या मदतीने** मी **पहिल्या दिवशी भिक्षाटन व्यवस्थित केले**.  

**आता ९ दिवस झाले**. **दररोज भिक्षाटन करताना**, मी **मनात दात्यांना आशीर्वाद देतो** (वन भिक्खू मोठ्यावर आशीर्वाद चालू करत नाहीत—फक्त अन्न स्वीकारतात, लोक नमस्कार करतात आणि आम्ही पुढे जातो).  

**६०+ वर्षीय वृद्ध, शाळकरी मुले—सर्वजण सकाळी लवकर उठून अन्नदान देतात**. आम्ही जाण्यापूर्वी, **काही लोक रस्त्यावरचे दगड-काच साफ करतात**, जेणेकरून आमच्या चालण्यास सोय होईल.  

या विहारात **फक्त ४ भिक्खू** आहेत, पण **भिक्खू आणि गृहस्थ यांच्यातील सहकार्य आणि धम्मबंध** खूप छान आहे. **ते सरकारची वाट पाहत नाहीत, ते स्वतःच रस्ते साफ करतात**—आमच्यासाठी आणि नंतर स्वतःच्या वापरासाठी.  

**वन भिक्खू म्हणून**, आम्ही **किमान सामग्रीवर** जगतो:  
- **२ वरचे चीवर, २ खालचे चीवर**  
- **१ बाह्य चीवर, १ संघाती (दुहेरी चीवर), १ भिक्षापात्र**  

आमच्या **कुटींमध्ये वीज नसते**. **फक्त धम्म हॉल आणि डायनिंग हॉल (गृहस्थांसाठी बांधलेले) येथे वीज वापरली जाते**. लोक **बॉटल्ड पाणी दान करतात**, पण आम्ही **फिल्टर केलेले पाणी वापरतो**. बॉटल्स **विशेष प्रसंगी (वेसाख, कथिना) गृहस्थांसाठी राखून ठेवतो**.  

**३० मे रोजी**, मी **उपसंपदा (पूर्ण भिक्खू ऑर्डिनेशन)** घेतले आणि **संघात सामील झालो**.  

ऑर्डिनेशनसाठी आम्ही **दुसऱ्या विहारात** गेलो, जिथे **आचार्यांना 'अजहान थाई/ताई' असे संबोधतात**. **५-६ विहारांतील १८ भिक्खू** आणि **१०-१५ गृहस्थ शिष्य** हजर होते.  

**उपोसथ/उपसंपदा समारंभ** एका **तळ्यावरील ड्रॅगन-एंट्रन्स असलेल्या बोट हॉलमध्ये** झाला. मला वाटले, **"मी पृथ्वी, पाणी आणि आकाशाच्या मध्यभागी प्रव्रज्या घेत आहे!" 😊**  

काही क्षणी मी **भावुक झालो**, पण मी **स्वतःवर नियंत्रण ठेवले**. ऑर्डिनेशननंतर, **आचार्य अजहान जरस म्हणाले, "संघात स्वागत आहे!"**  

विहारात परतल्यावर, **वेण. जोतिधम्मो यांनी** मला **चीवरांचे अधिठ्ठान (निश्चय) घेण्यास सांगितले**. **एक छोटी पाठ केली जाते, ज्यामध्ये आपण वापरणारे चीवर चिन्हांकित करतो आणि निश्चय करतो की आपण फक्त हेच चीवर वापरू. याखेरीज काहीही स्वीकारणार नाही.**  

आता, **भिक्खू म्हणून**, मी **वेण. जोतिधम्मो यांच्या मदतीने विनय नियम शिकत आहे**. **बुद्धांनी दिलेले २२७ नियम** हे **शांततेने जगण्यासाठी आणि आंतरिक शांतीसाठी** आहेत. **त्यांच्या मदतीशिवाय**, मी **भिक्खू होऊ शकलो नसतो** आणि नवीन वातावरणात **सहज होणे कठीण झाले असते**.  

**भारताबाहेर भिक्खू होणे सहसा २ वर्षे लागते**, पण **माझ्या पुण्याईमुळे**, सर्व काही **फक्त १० दिवसांत** पूर्ण झाले!  

**आचार्य वेण. जरस** **स्वतः उदाहरण देऊन शिकवतात—कोणत्याही जबरदस्तीशिवाय**. **पहिल्या दिवशी** त्यांनी सांगितले, **"आपण कामे विभागू. ४ वाजता डायनिंग हॉल साफ करा आणि वेळ असेल तर मार्ग साफ करा."**  

**४ वाजता ते स्वतः झाडू घेऊन मार्ग साफ करायला लागतात—मी सामील झालो तर चांगले, नाहीतर ते एकटेच करतात**. एकदा मी **डायनिंग हॉलचा कॉरिडॉर साफ करणे चुकवले**, तेव्हा त्यांनी **कोळ्याचे जाळे पाहिले आणि संध्याकाळी चहानंतर स्वतः साफ केले**. मला **थोडीशी लाज वाटली**, म्हणून आता मी **माझ्या कृतींबाबत अधिक सजग आहे**.  

**भारतीय बौद्ध (किंवा बुद्ध शिकवणीचे अनुयायी) यांनी किमान २ महिने वन परंपरेत प्रव्रज्या घ्यावी**, असे मला वाटते. यामुळे **विनय नियम केवळ पुस्तकी शिकायला मिळत नाहीत, तर प्रत्यक्ष अनुभवता येतात**. **गृहस्थ जीवनात परतल्यावर**, तुम्ही **वन भिक्खूंना अधिक चांगल्या पद्धतीने मदत करू शकता** आणि **सेवेच्या माध्यमातून पुण्य मिळवू शकता**.  

**महाराष्ट्रातील** ज्यांना **किमान १ महिन्यासाठी प्रव्रज्या** हवी आहे आणि ते **गांभीर्याने विचार करतात**, त्यांच्यासाठी हे विहार **शिक्षण आणि अनुभवासाठी उत्तम** आहे. **वेण. जरस** यांनी **२ वर्षांपूर्वी अजहान जयसारो यांच्यासमवेत अमरावती ते औरंगाबाद येथे थुडोंग (पदयात्रा)** केली होती. त्यामुळे त्यांना **भारतीयांबद्दल (विशेषतः महाराष्ट्रीयांबद्दल) जवळिका वाटते** आणि ते **भारतीयांना थोड्या काळासाठी प्रव्रज्या देतात**.  

जे **मला वैयक्तिकरित्या ओळखत नाहीत**, पण **प्रव्रज्या करू इच्छितात**, त्यांनी **प्रथम**:  
1. **३० दिवसांची विपस्सना कोर्स** पूर्ण करावी.  
2. **१ महिन्यापेक्षा जास्त काळ विपस्सना केंद्रात सेवा करावी (८ शीलांचे पालन करत)**.  

**भिक्खू होण्यानंतर, यौन दुराचार आणि चोरी हे गंभीर अपराध** आहेत. म्हणून **फक्त जे या नियमांचे पालन करू शकतात, त्यांनीच भिक्खू जीवन अनुभवण्याचा प्रयत्न करावा**.












No comments:

Post a Comment